Sau hành trình vượt cạn, cơ thể mẹ gần như đã kiệt sức cùng những vấn đề sức khỏe trong giai đoạn hậu sản. Vì thế, không chỉ chăm sóc bé mà chăm sóc mẹ sau sinh quan trọng không kém. Vậy chăm sóc mẹ sau sinh đúng cách thế nào? Hãy cùng Kamidi Việt Nam tìm hiểu những thông tin dưới đây để giúp mẹ nhanh chóng hồi phục sau sinh nhé.
1. Theo dõi những vấn đề thường gặp của mẹ sau sinh
Khi chăm sóc mẹ sau sinh, cần theo dõi các dấu hiệu sinh tồn như mạch, huyết áp, nhiệt độ và các vấn đề thường gặp sau sinh để đảm bảo sức khỏe mẹ luôn ổn định. Sau khi sinh, cơ thể mẹ sẽ trải qua nhiều thay đổi về thể chất và tinh thần. Một số vấn đề thường gặp của mẹ sau sinh bao gồm:
- Chảy máu âm đạo: Sau khi sinh, mẹ sẽ bị chảy máu âm đạo trong khoảng 4-6 tuần. Lượng máu sẽ giảm dần theo thời gian và chuyển sang màu nâu nhạt.
- Đau bụng: Khi tử cung co lại để trở về kích thước ban đầu, mẹ có thể bị đau bụng. Mẹ có thể dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
- Đau tầng sinh môn: Nếu sinh thường, mẹ có thể bị đau ở tầng sinh môn do tổn thương khi sinh. Mẹ có thể dùng thuốc giảm đau và chườm lạnh để giảm đau.
- Sản dịch: Sản dịch là chất nhầy, máu và mô được thải ra từ tử cung sau sinh. Mẹ cần theo dõi lượng sản dịch và màu sắc của sản dịch để kịp thời phát hiện các vấn đề bất thường. Thông thường dịch bài tiết này sẽ tiếp tục ra cho đến kỳ kinh đầu tiên.
- Tắc tia sữa: Tắc tia sữa là tình trạng sữa không thể chảy ra khỏi núm vú, dẫn đến vú bị sưng và đau. Mẹ có thể massage ngực, chườm nóng hoặc dùng máy hút sữa để giải phóng sữa.
- Viêm vú: Viêm vú là tình trạng nhiễm trùng ở vú, gây đau, sưng và đỏ vú. Mẹ cần đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời. Mẹ cần vệ sinh vú sạch sẽ trước và sau khi cho bé bú. Mẹ cũng cần massage ngực để kích thích sữa về.
- Sức khỏe tinh thần: Trầm cảm sau sinh là một tình trạng rối loạn tâm thần phổ biến ở phụ nữ sau sinh. Mẹ có thể gặp các triệu chứng như buồn bã, chán nản, lo lắng, mệt mỏi, mất ngủ, mất hứng thú với các hoạt động trước đây.
2. Mẹ cần nghỉ ngơi đầy đủ
Chế độ nghỉ ngơi đặc biệt quan trọng trong việc chăm sóc mẹ sau sinh. Các mẹ cần nghỉ ngơi đầy đủ sau sinh để cơ thể có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng. Sau khi sinh, cơ thể mẹ đã trải qua một quá trình vất vả nên rất cần được nghỉ ngơi để hồi phục thể chất và tinh thần.
Nghỉ ngơi đầy đủ mang lại nhiều lợi ích cho mẹ:
- Giúp cơ thể mẹ phục hồi nhanh chóng: Sau khi sinh, cơ thể mẹ sẽ trải qua nhiều thay đổi về thể chất, bao gồm: tử cung co lại, sản dịch ra nhiều, vết thương tầng sinh môn nếu sinh thường,… Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể mẹ có thời gian để phục hồi các tổn thương này.
- Giúp mẹ sản xuất đủ sữa cho con: Mẹ được nghỉ ngơi đầy đủ đồng nghĩa với việc sức khỏe cũng tốt hơn. Lượng sữa và chất lượng sữa cũng vì thế mà tăng lên.
- Giúp mẹ giảm căng thẳng, mệt mỏi: Sau khi sinh, mẹ có thể gặp phải nhiều căng thẳng, mệt mỏi do thay đổi hormone, chăm sóc con nhỏ,… Nghỉ ngơi đầy đủ giúp mẹ giảm căng thẳng, mệt mỏi, cải thiện tâm trạng.
Vì thế, chăm sóc mẹ sau sinh đúng cách là mẹ nên nghỉ ngơi ít nhất 7-8 tiếng mỗi đêm và ngủ trưa ít nhất 30 phút mỗi ngày. Mẹ cũng nên tránh làm việc nặng, vận động mạnh trong thời gian này.
3. Chế độ dinh dưỡng của mẹ sau sinh
Cơ thể mẹ đã trải qua nhiều sự thay đổi trong suốt quá trình mang thai và sinh con. Ngoài việc nghỉ ngơi, mẹ cần duy trì chế độ ăn uống khoa học để thúc đẩy quá trình phục hồi cơ thể và chăm con.
Khi chăm sóc mẹ sau sinh, ba mẹ cần xây dựng chế độ ăn đơn giản, lành mạnh với 4 nhóm chất sau:
- Tinh bột: Tinh bột cung cấp năng lượng cho cơ thể. Mẹ nên ăn các loại thực phẩm giàu tinh bột như cơm, bánh mì, ngũ cốc,…
- Protein: Protein giúp xây dựng và sửa chữa các mô trong cơ thể. Mẹ nên ăn các loại thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa,…
- Chất béo: Chất béo giúp hấp thụ vitamin và khoáng chất. Mẹ nên ăn các loại chất béo lành mạnh như dầu ô liu, dầu hạt cải,…
- Vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất giúp cơ thể hoạt động bình thường. Mẹ nên ăn nhiều rau xanh, trái cây để bổ sung vitamin và khoáng chất.
Tuy nhiên, chăm sóc mẹ sau sinh cần chú ý tránh những thực phẩm không tốt trong giai đoạn cho con bú cũng như ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe mẹ:
- Các loại thực phẩm nhiều đường, nhiều dầu mỡ: Các loại thực phẩm nhiều đường có thể gây tăng cân và làm cho mẹ cảm thấy mệt mỏi.
- Các loại thực phẩm chế biến sẵn: Các loại thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều đường, dầu mỡ và chất bảo quản, không tốt cho sức khỏe của mẹ.
- Các loại đồ uống có cồn: Đồ uống có cồn sẽ khiến sữa mẹ về ít hơn và làm cho quá trình hồi phục sức khỏe sau sinh của mẹ chậm hơn.
- Cà phê và trà: Những thức uống này khiến mẹ khó ngủ hơn, không tốt cho việc nghỉ ngơi, thư giãn.
Tham khảo hơn: Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu – cẩm nang cho người sắp làm mẹ
4. Giúp đỡ chăm sóc mẹ sau sinh
Yêu cầu sự giúp đỡ là một lưu ý quan trọng khác trong chăm sóc mẹ sau sinh. Người thân đóng vai trò quan trọng trong việc giúp đỡ mẹ sau sinh. Sự hỗ trợ của người thân giúp mẹ có thể nghỉ ngơi, hồi phục sức khỏe và chăm sóc tốt cho bé hơn.
Mẹ có thể nhờ người thân giúp đỡ những việc sau:
- Giúp chăm sóc bé: Người thân có thể giúp mẹ chăm sóc bé như cho bé ăn, tắm rửa, thay tã,… Điều này sẽ giúp mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe.
- Giúp việc nhà: Người thân có thể giúp mẹ làm việc nhà như nấu ăn, dọn dẹp, giặt giũ,… Điều này sẽ giúp mẹ giảm bớt gánh nặng và có thêm thời gian nghỉ ngơi.
- Động viên, hỗ trợ: Người thân có thể dành thời gian trò chuyện, tâm sự với mẹ, giúp mẹ cảm thấy thoải mái và được yêu thương.
- Chuẩn bị bữa ăn cho mẹ và bé: Người thân có thể nấu những món ăn ngon và bổ dưỡng cho mẹ và bé.
- Cùng mẹ đi khám bác sĩ: Người thân có thể cùng mẹ đi khám bác sĩ để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé.
5. Tập thể dục và massage
Tập thể dục đúng cách là phương pháp tuyệt vời giúp cơ thể mẹ hồi phục nhanh hơn. Mẹ sau sinh có thể bắt đầu tập thể dục nhẹ nhàng sau khi vết thương tầng sinh môn đã lành và cơ thể đã hồi phục. Mẹ nên bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội,… và tăng dần cường độ tập luyện theo thời gian. Tập thể dục trong chăm sóc mẹ sau sinh giúp mẹ:
- Giảm đau và căng thẳng: Tập thể dục giúp giải phóng endorphin, hormone có tác dụng giảm đau và căng thẳng.
- Cải thiện tâm trạng: tăng cường lưu thông máu và oxy đến não, giúp cải thiện tâm trạng.
- Giúp ngủ ngon: giúp cơ thể sản xuất melatonin, hormone giúp ngủ ngon.
- Giúp giảm cân: giúp đốt cháy calo, giúp mẹ giảm cân sau sinh.
- Tăng cường cơ bắp: giúp tăng cường cơ bắp, giúp mẹ khỏe mạnh hơn.
Massage thư giãn cũng là một phương pháp chăm sóc mẹ sau sinh hiệu quả, giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, cải thiện lưu thông máu, tăng cường khả năng miễn dịch và giúp mẹ sau sinh phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Massage thư giãn trong chăm sóc mẹ sau sinh có thể được thực hiện ngay trong quá trình ở cữ, sau khoảng 7 ngày đối với mẹ sinh thường và 14 đến 20 ngày đối với mẹ sinh mổ. Phương pháp massage thường được thực hiện từ chân lên đầu, với các động tác nhẹ nhàng, thoa đều kem dưỡng da hoặc dầu massage.
Trên đây là 5 điều quan trọngng mà ba mẹ nên lưu ý để chăm sóc mẹ sau sinh tốt hơn cả về sức khỏe thể chất lẫn sức khỏe tinh thần. Chăm sóc mẹ sau sinh không chỉ mang lại cho mẹ sức khỏe tốt mà còn tốt cho bé yêu. Mẹ và cả nhà đừng bỏ qua những điều này nhé. Ba mẹ hãy thường xuyên ghé qua Kamidi Việt Nam để biết thêm nhiều thông tin bổ ích nhé!
Website: https://kamidi.vn/
Fanpage: Kamidi Việt Nam