Hội chứng đầu phẳng ở trẻ em: Nguyên nhân và cách điều trị

Hình dáng đầu của trẻ sơ sinh thường thay đổi trong những tháng đầu đời. Tuy nhiên, nếu đầu trẻ bị phẳng quá mức, đó có thể là dấu hiệu của hội chứng đầu phẳng. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng hội chứng đầu phẳng ở trẻ em là gì và có những cách điều trị nào hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Hội chứng đầu phẳng ở trẻ em là gì?

Hội chứng đầu phẳng (Plagiocephaly) là tình trạng hộp sọ của trẻ sơ sinh bị biến dạng, trở nên phẳng hoặc méo mó ở một hoặc nhiều vị trí. Điều này thường xảy ra do áp lực lên hộp sọ khi trẻ còn nhỏ, đặc biệt là trong giai đoạn đầu đời khi xương sọ chưa cứng cáp.

Hiện tượng này thường gặp ở trẻ dưới 5 tháng tuổi và cũng thường được khắc phục trong thời gian này. Vốn dĩ hộp sọ của bé sơ sinh còn rất mềm, dễ chịu tác động của lực nên dễ trở nên méo mó hoặc bất đối xứng.

Những dấu hiệu có thể giúp ba mẹ nhận biết tình trạng này phổ biến như:

• Ở mặt trước, mặt sau hoặc mặt bên của đầu bé xuất hiện các bề mặt phẳng. Có thể có điểm hói tại các khu vực này.
• Đầu bé có hình dạng không cân xứng, bị nghiêng về một bên.
• Vị trí, hình dạng của hai tai bé có thể không đồng đều với 1 bên cao hơn hoặc nhô về phía trước nhiều hơn.

Tình trạng này cần được phát hiện và khắc phục sớm. Nếu không được điều chỉnh có thể khiến đầu của bé không phát triển bình thường, xuất hiện vân dọc họp sọ hoặc nếp cứng, cũng có thể gây ra khuyết điểm ở khuôn mặt bé.

Nguyên nhân gây hội chứng đầu phẳng ở trẻ sơ sinh

Các nguyên nhân chính gây ra hội chứng đầu phẳng ở trẻ em bao gồm:

• Tư thế ngủ: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Trẻ sơ sinh dành phần lớn thời gian để ngủ, nếu luôn nằm ở một tư thế cố định (thường là nằm ngửa), áp lực tác động vào một điểm kéo dài sẽ tạo nên mặt phẳng trên hộp sọ.
• Trẻ sinh non: Trẻ sinh non có hộp sọ mềm hơn và dễ bị biến dạng hơn so với những trẻ sinh đủ tháng do hộp sọ của trẻ sinh non mềm hơn.
• Thai ngôi mông: Khi trẻ nằm nghiêng trong bụng mẹ, hộp sọ có thể bị chèn ép.
• Hội chứng vẹo cổ bẩm sinh: Tình trạng này khiến trẻ khó xoay đầu, dẫn đến việc đầu luôn nghiêng về một bên.
• Mẹ mang đa thai: Người mẹ mang nhiều thai sẽ khiến cho không gian sinh trưởng của mỗi thai nhi bị hạn chế. Vì thế, một số bé sinh đôi, sinh ba có nguy cơ mắc hội chứng đầu phẳng ngay từ khi chưa chào đời. Với các mẹ chỉ mang thai đơn nhưng tử cung nhỏ, thai cũng không có nhiều không gian để phát triển và di chuyển, trẻ sinh ra cũng có nguy cơ cao mắc hội chứng đầu phẳng.
• Các yếu tố khác: Đôi khi, hội chứng đầu phẳng có thể liên quan đến các bệnh lý khác như hội chứng Craniosynostosis (khớp sọ sớm liền) hoặc các vấn đề về cơ.

Cách điều trị hội chứng đầu phẳng ở trẻ em

Hội chứng đầu phẳng ở trẻ em thường có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và can thiệp đúng cách. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Thay đổi tư thế ngủ: Luân phiên tư thế nằm của bé thường xuyên để tránh áp lực lên một vùng đầu quá lâu. Khi bé thức, ba mẹ hãy cho bé đôi khi nằm sấp để tăng cường cơ cổ và giảm áp lực lên phần sau đầu. Hạn chế việc đặt bé nằm cố định trong ghế ô tô, nôi hoặc ghế rung quá lâu.

Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường cơ cổ, cho phép bé tự do xoay đầu hơn. Bác sĩ có thể hướng dẫn ba mẹ tập cho bé các bài tập vật lý trị liệu hàng ngày để giúp tăng phạm vi chuyển động cổ của bé. Các bài tập này phải được hướng dẫn bởi bác sĩ, phải thực hiện một cách chính xác và đều đặn trong một khoảng thời gian nhất định để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả.

Biện pháp chỉnh hình hộp sọ: Nếu các biện pháp điều chỉnh trên không thành công, hội chứng đầu phẳng của bé ở mức độ nặng, bác sĩ sẽ xem xét áp dụng biện pháp chỉnh hình hộp sọ. Việc sử dụng mũ bảo hiểm để chỉnh hình sọ não là phương pháp phổ biến nhất. Bé cần đội mũ này khoảng 23 giờ một ngày, trong 2 – 6 tháng.

Phẫu thuật: Trong một số trường hợp hiếm, phẫu thuật có thể được cân nhắc để sửa chữa các biến dạng nghiêm trọng của hộp sọ.

Hướng dẫn phòng ngừa hội chứng đầu phẳng ở trẻ

Cách để phòng ngừa hội chứng đầu phẳng cho bé là ba mẹ nên thường xuyên thay đổi tư thế ngủ của con và cho con nằm sấp nhiều hơn. Mỗi ngày ba mẹ có thể cho bé nằm sấp 3 lần, mỗi lần từ 10 – 15 phút và tránh lúc bé ngủ. Ba mẹ nên đặt đầu bé hướng dân giường hoặc đầu giường xen kẽ cách ngày. Điều này sẽ khuyến khích bé nằm nghiêng để nhìn trong phòng.

Có thể sử dụng các đồ chơi treo để thu hút sự chú ý của bé, khuyến khích bé xoay đầu sang các bên. Và quan trọng nhất là cần đưa bé đi khám định kỳ để bác sĩ theo dõi sự phát triển của hộp sọ và tư vấn các biện pháp phòng ngừa phù hợp.

Những điều cần tránh:

• Tránh sử dụng gối quá dày vì có thể làm tăng áp lực lên đầu bé.
• Tránh sử dụng các dụng cụ cố định đầu như khăn cuộn để cố định đầu bé, vì điều này có thể gây nguy hiểm.
• Không để bé nằm trên bề mặt quá mềm để tránh đầu bé bị lõm xuống.
• Hạn chế sử dụng các thiết bị cố định. Nên giảm thời gian cho bé nằm trong ghế ô tô, nôi hoặc ghế rung.

Tham khảo thêm: Trẻ sơ sinh ra mồ hôi tay chân có đáng lo không?

Kết luận

Hội chứng đầu phẳng ở trẻ em có thể được cải thiện đáng kể nếu được phát hiện và điều trị sớm. Cha mẹ nên thường xuyên theo dõi hình dạng đầu của bé và tham khảo ý kiến bác sĩ khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Với sự quan tâm và chăm sóc đúng cách, bé sẽ sớm có một hình dáng đầu cân đối và phát triển toàn diện.

Hãy theo dõi Kamidi để nhận thêm nhiều thông tin bổ ích ba mẹ nhé!

Website: https://kamidi.vn/

Fanpage: Kamidi Việt Nam