Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến sự phát triển của bé thế nào?

Đa số phụ nữ sau sinh đều trải qua những thay đổi tâm lý. Những cảm xúc đó thường không kéo dài và hầu hết các mẹ đều vượt qua nhẹ nhàng. Tuy nhiên, có nhiều mẹ rơi vào tình trạng trầm cảm sau sinh và có những ảnh hưởng tiêu cực đến em bé. Vậy trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến bé như thế nào? Nguyên nhân gây nên tình trạng này là gì?

1. Những yếu tố nguy cơ dẫn đến trầm cảm sau sinh

Mặc dù chưa có nguyên nhân chính xác giải thích tại sao một số mẹ mới sinh bị trầm cả sau sinh, nhưng giới chuyên gia đã đưa ra một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ có liên quan đến nhau được cho là góp phần gây nên tình trạng này, gồm:

• Thay đổi hormone: Sau khi sinh, nồng độ hormone estrogen và progesterone trong cơ thể người phụ nữ giảm mạnh. Sự sụt giảm này có thể dẫn đến những thay đổi về tâm trạng và cảm xúc, chẳng hạn như buồn bã, chán nản, lo lắng, mệt mỏi và mất ngủ.
• Căng thẳng: Làm mẹ là một trải nghiệm tuyệt vời nhưng cũng rất căng thẳng. Người phụ nữ sau sinh phải đối mặt với nhiều thay đổi trong cuộc sống, từ việc chăm sóc em bé đến việc điều chỉnh mối quan hệ với gia đình và bạn bè. Những thay đổi này có thể gây ra căng thẳng, dẫn đến trầm cảm sau sinh.
• Lịch sử bệnh tâm thần: Phụ nữ có tiền sử mắc các bệnh tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực hoặc rối loạn lo âu, có nguy cơ cao mắc trầm cảm sau sinh.
• Sức khỏe giảm sút: Phụ nữ sau sinh sẽ có sức khỏe yếu hơn bình thường. Những đau đớn về cơ thể cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng. Cơ đau kéo dài nếu không được hỗ trợ dễ khiến mẹ nổi cáu, bực bội và sinh ra cảm giác chán ghét mọi thứ.
• Bé sinh non, nhẹ cân hoặc có vấn đề về sức khỏe: Những điều này khiến người mẹ cảm thấy áp lực và căng thẳng, dẫn đến trầm cảm sau sinh.

2. Mẹ bị trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến bé thế nào?

Trầm cảm sau sinh ở người mẹ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phát triển của bé về nhiều mặt. Những ảnh hưởng này sẽ rất khó phát hiện nếu không có sự quan tâm của những người xung quanh.

Trẻ sơ sinh có thể bị chậm phát triển về thể chất, ngôn ngữ và nhận thức

Trầm cảm sau sinh có thể khiến người mẹ không có đủ thời gian và năng lượng để chăm sóc con. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ sơ sinh không được ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc và được kích thích đúng cách. Những thiếu hụt này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, ngôn ngữ và nhận thức của trẻ.

Trẻ sơ sinh có thể có vấn đề về hành vi

Trầm cảm sau sinh có thể khiến người mẹ cảm thấy căng thẳng, lo lắng và mệt mỏi. Những cảm xúc này có thể khiến người mẹ phản ứng quá mức với những hành vi của trẻ sơ sinh. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ sơ sinh trở nên quấy khóc, khó ngủ và khó ăn.

Trẻ sơ sinh có thể có nguy cơ cao mắc các vấn đề sức khỏe tâm lý

Sự gắn kết tình cảm giữa mẹ và bé đặc biệt quan trọng với trẻ sơ sinh. Nó giúp cho bé cảm thấy đủ an toàn để phát triển và ảnh hưởng tới cách bé tương tác, giao tiếp và hình thành các mối quan hệ sau này. Trầm cảm sau sinh có thể làm gián đoạn mối liên kết này.

Khi bị trầm cảm sau sinh mẹ có xu hướng ít tương tác với con hơn, ít cho con bú, ít chơi đùa và trò chuyện cùng con. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ sơ sinh không được đáp ứng nhu cầu về tình cảm và thể chất. Những thiếu hụt này có thể làm tăng nguy cơ trẻ sơ sinh mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần khi trưởng thành.

3. Những ảnh hưởng khác của trầm cảm sau sinh

Không chỉ ảnh hưởng tới bé yêu, trầm cảm sau sinh còn mang lại hậu quả tiêu cực đối với chính bản thân mẹ và gia đình.

Đối với mẹ, trầm cảm sau sinh nếu không được can thiệp điều trị kịp thời thì có thể trở thành một rối loạn trầm mãn tính. Ngay cả khi điều trị, tình trạng này vẫn làm tăng nguy cơ trầm cảm trong tương lai của người phụ nữ. Trầm cảm sau sinh có thể ảnh hưởng đến mẹ theo nhiều cách, bao gồm:

• Tâm trạng: Mẹ có thể cảm thấy buồn bã, chán nản, tuyệt vọng, lo lắng, mệt mỏi và mất ngủ. Điều này khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi, chán nản và không có đủ năng lượng để chăm sóc con.
• Tình cảm: Mẹ có thể cảm thấy tội lỗi, vô dụng, không xứng đáng làm mẹ. Từ đó dần xa cách và không yêu thương con.
• Tư duy: Mẹ có thể có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, về con và về cuộc sống.
• Hành vi: Mẹ có thể có những thay đổi về hành vi, chẳng hạn như bỏ bê bản thân, bỏ bê con hoặc có ý nghĩ tự tử.

Những gia đình có phụ nữ mắc chứng trầm cảm sau sinh thì các thành viên khác cũng có nguy cơ bị trầm cảm. Những căng thẳng trong gia đình phát sinh liên tục gây ảnh hưởng tới tâm lý, sức khỏe và hạnh phúc gia đình.

Tham khảo thêm: Trầm cảm sau sinh và những điều mẹ bầu cần biết

Trầm cảm sau sinh là một tình trạng có thể điều trị được. Việc điều trị sớm sẽ giúp người mẹ cải thiện tình trạng của mình và giảm thiểu những ảnh hưởng của trầm cảm sau sinh. Vì thế mẹ đừng ngần ngại mà hãy chia sẻ, nói lên những cảm xúc của mình nhé! 

Ba mẹ hãy thường xuyên ghé qua Kamidi Việt Nam để biết thêm nhiều thông tin bổ ích nhé!