Trong thời đại công nghệ phát triển, nhiều ba mẹ có thói quen cho trẻ sơ sinh xem tivi hoặc các thiết bị điện tử để bé vui chơi, giải trí. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh có nên xem tivi không? Việc tiếp xúc với màn hình sớm có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não, thị giác và thói quen sinh hoạt của bé. Vì vậy, ba mẹ cần hiểu rõ tác động của tivi đối với trẻ sơ sinh cũng như những lưu ý quan trọng để đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh và toàn diện.
Trẻ sơ sinh có nên xem tivi không?
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), trẻ dưới 18 tháng tuổi không nên xem tivi hoặc tiếp xúc với bất kỳ thiết bị màn hình nào (điện thoại, máy tính bảng, laptop…).
Trong giai đoạn này, não bộ của trẻ đang phát triển rất nhanh, và việc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình tivi có thể gây ra những tác động tiêu cực. Thay vì xem tivi, trẻ sơ sinh cần được khám phá thế giới xung quanh thông qua các hoạt động tương tác trực tiếp với người thân, nghe những âm thanh tự nhiên và nhìn ngắm những hình ảnh thực tế. Việc này giúp kích thích các giác quan và phát triển não bộ một cách toàn diện.
Tác hại khi cho trẻ sơ sinh xem tivi nhiều
Những tác hại khi cho bé sơ sinh xem tivi mà ba mẹ cần biết như sau:
- Ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ: Trong giai đoạn sơ sinh, não bộ của trẻ phát triển mạnh mẽ nhất và cần được kích thích qua tương tác thực tế với ba mẹ, môi trường xung quanh. Việc xem tivi quá nhiều khiến bé hạn chế khám phá thế giới thực, làm chậm sự phát triển tư duy, khả năng sáng tạo và học hỏi.
- Nguy cơ chậm nói, kém giao tiếp: Trẻ sơ sinh học nói thông qua việc lắng nghe giọng nói thật, quan sát khẩu hình miệng và tương tác với ba mẹ. Nếu bé xem tivi quá nhiều, thời gian tương tác này bị giảm, dẫn đến nguy cơ chậm nói, hạn chế vốn từ và kém giao tiếp. Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ tiếp xúc nhiều với màn hình có thể phát triển ngôn ngữ chậm hơn so với trẻ được giao tiếp trực tiếp.
- Gây hại cho mắt và thị lực: Màn hình tivi phát ra ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng đến thị lực non nớt của trẻ sơ sinh. Việc tiếp xúc quá lâu có thể gây mỏi mắt, khô mắt, rối loạn điều tiết và thậm chí tăng nguy cơ cận thị sớm. Bé cũng có thể bị kích thích quá mức bởi hình ảnh chuyển động nhanh, làm ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
- Ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ: Xem tivi trước khi ngủ có thể làm rối loạn nhịp sinh học của trẻ, khiến bé khó ngủ, trằn trọc hoặc thức giấc nhiều lần trong đêm. Ánh sáng xanh từ màn hình còn ức chế quá trình sản xuất melatonin, làm giấc ngủ kém chất lượng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí não của bé.
- Hình thành thói quen thụ động: Việc xem tivi nhiều khiến bé ít vận động, hạn chế khám phá, làm giảm khả năng phát triển vận động và trí tuệ. Trẻ quen với việc nhìn màn hình sẽ dễ bị phụ thuộc, mất dần sự tò mò và kém linh hoạt trong việc học hỏi từ môi trường xung quanh.
- Tăng nguy cơ rối loạn hành vi: Một số chương trình trên tivi có thể chứa hình ảnh, âm thanh quá kích thích khiến trẻ dễ bị căng thẳng, cáu gắt hoặc quá hiếu động. Nếu bé quen với việc xem tivi để giải trí, bé có thể dễ nổi cáu, mất kiên nhẫn khi không được xem, ảnh hưởng đến tâm lý và hành vi sau này.
Một số hoạt động thay thế việc xem tivi cho trẻ
Đọc sách và xem tranh cùng bé
Trẻ sơ sinh có thể chưa hiểu hết nội dung sách, nhưng ba mẹ có thể chọn sách có hình ảnh nhiều màu sắc, sách vải, sách lật mở để bé làm quen. Việc này giúp kích thích thị giác, tư duy và tạo thói quen yêu thích đọc sách từ nhỏ.
Cho bé nghe nhạc nhẹ nhàng
Thay vì để bé xem tivi, ba mẹ có thể bật nhạc nhẹ nhàng, như nhạc không lời, nhạc thiếu nhi hoặc âm thanh thiên nhiên. Âm nhạc giúp bé thư giãn, phát triển trí não và cảm xúc mà không gây ảnh hưởng đến mắt như màn hình tivi.
Cho bé chơi đồ chơi phát triển giác quan
Ba mẹ có thể chọn đồ chơi phù hợp với từng giai đoạn phát triển của bé, như:
- Lục lạc, đồ chơi phát ra âm thanh để kích thích thính giác.
- Bóng mềm, đồ chơi có kết cấu khác nhau để phát triển xúc giác.
- Gương an toàn, tranh có màu sắc tương phản để hỗ trợ thị giác.
Dẫn bé ra ngoài khám phá
Nếu thời tiết thuận lợi, ba mẹ có thể dẫn bé đi dạo công viên, vườn hoa hoặc sân chơi, giúp bé tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, hít thở không khí trong lành và quan sát môi trường xung quanh. Đây là cách tuyệt vời để bé kích thích trí tò mò và nhận biết thế giới thực.
Xem tivi nhiều có gây tự kỉ không?
Hiện nay, nhiều ba mẹ lo lắng rằng việc cho trẻ xem tivi quá nhiều có thể gây ra tự kỷ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, xem tivi nhiều không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra chứng tự kỷ, nhưng có thể làm gia tăng các biểu hiện tương tự như tự kỷ ở trẻ, chẳng hạn như:
- Ít giao tiếp bằng mắt, không chú ý đến người xung quanh.
- Hạn chế tương tác xã hội, thích ở một mình.
- Ngôn ngữ chậm phát triển, ít nói, ít phản ứng khi ba mẹ gọi tên.
- Hành vi lặp đi lặp lại, dễ cáu gắt khi bị gián đoạn việc xem tivi.
Tham khảo thêm: Tiếng ồn trắng cho trẻ sơ sinh là gì? Có nên sử dụng tiếng ồn trắng để ru ngủ trẻ sơ sinh không?
Kết luận
Như vậy, việc cho trẻ sơ sinh xem tivi là điều không được khuyến khích. Thay vào đó, cha mẹ hãy dành thời gian tương tác, trò chuyện và chơi đùa cùng con. Điều này không chỉ giúp tăng cường tình cảm gia đình mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Theo dõi Kamidi để nhận thêm nhiều thông tin bổ ích ba mẹ nhé!
Website: https://kamidi.vn/
Fanpage: Kamidi Việt Nam
Hotline chăm sóc khách hàng và bảo hành sản phẩm 24/7: 0384.947.974