Vàng da do sữa mẹ có nguy hiểm không?

Trong những năm tháng đầu đời một số bé có thể gặp phải tình trạng vàng da khiến ba mẹ lo lắng. Vậy, vàng da do sữa mẹ có ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh không? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách chẩn đoán, điều trị và những lưu ý quan trọng đối với vàng da do sữa mẹ, giúp giải đáp thắc mắc cho ba mẹ để ba mẹ biết cách chăm sóc làn da của con yêu một cách tốt nhất.

Tại sao trẻ bị vàng da do sữa mẹ?

Vàng da do sữa mẹ (Breast Milk Jaundice – BMJ) là tình trạng vàng da thường gặp ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, đặc biệt là trẻ sinh non hoặc nhẹ cân. Nguyên nhân chính xác của vàng da do sữa mẹ trên thực tế vẫn chưa được xác định chắc chắn. Tuy nhiên, theo các chuyên da có một số yếu tố được cho là đóng vai trò quan trọng:

• Chất ức chế beta-glucuronidase (β-glucuronidase inhibitor) trong sữa mẹ: Sữa của một số mẹ có chứa chất ức chế β-glucuronidase, một enzym giúp gan liên hợp bilirubin và đào thải ra khỏi cơ thể. Chất ức chế này có thể làm chậm quá trình liên hợp bilirubin, dẫn đến bilirubin tích tụ trong máu và gây vàng da.
• Ruột non của trẻ: Ruột non của trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non hoặc nhẹ cân, chưa phát triển hoàn thiện hệ thống vi khuẩn đường ruột, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu bilirubin. Bilirubin không được hấp thu tốt có thể quay trở lại máu, dẫn đến vàng da.
• Beta-carotene trong sữa mẹ: Đặc biệt là ở những mẹ ăn nhiều rau củ quả màu vàng ca khiến hấp thu vào da bé qua sữa.

Phân biệt vàng da do sữa mẹ với các loại vàng da khác

Việc phân biệt vàng da do sữa mẹ với các loại vàng da khác là rất quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp.

• Vàng da sinh lý: Là tình trạng vàng da phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, thường xuất hiện trong vòng 2 – 3 ngày sau sinh và tự khỏi sau 1 – 2 tuần mà không cần điều trị.
• Vàng da bệnh lý: Thường do các bệnh lý về gan, mật, máu,… cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
• Vàng da do thiếu máu nhóm máu: Thường xảy ra ở trẻ sơ sinh có mẹ và bé không hợp nhóm máu.

Cách điều trị vàng da do sữa mẹ

Tuy vàng da do sữa mẹ không quá đáng lo nhưng trong một số trường hợp bé vẫn cần được điều trị. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy ba mẹ cần điều trị tình trạng này cho bé:

• Vàng da kéo dài hơn 2 tuần.
• Vàng da nặng, da bé có màu vàng đậm.
• Bé có các triệu chứng khác như mệt mỏi, ít bú, sụt cân, sốt.

Dưới đây là một số cách điều trị vàng da do sữa mẹ:

Tăng cường bú mẹ: Đây là cách điều trị quan trọng nhất đối với vàng da do sữa mẹ. Cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu, bất cứ khi nào trẻ muốn bú. Bú mẹ thường xuyên giúp tăng cường lượng bilirubin được đào thải ra khỏi cơ thể qua phân.

Phơi nắng cho trẻ: Ánh nắng mặt trời giúp chuyển đổi bilirubin thành dạng không độc hại, dễ dàng được đào thải ra khỏi cơ thể. Ba mẹ nên cho trẻ phơi nắng vào buổi sáng sớm, khi ánh nắng dịu nhẹ và cho trẻ phơi nắng ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp vào mắt. Thời gian phơi nắng mỗi lần khoảng 15 – 20 phút. Cần che chắn đầu, cổ và bộ phận sinh dục cho trẻ khi phơi nắng.

Liệu pháp ánh sáng: Nếu trẻ có mức độ vàng da cao hoặc không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp trên, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp ánh sáng. Liệu pháp ánh sáng sử dụng ánh sáng xanh lam hoặc tím để giúp chuyển đổi bilirubin thành dạng không độc hại, dễ đào thải hơn. Trẻ sẽ được đặt dưới đèn chiếu sáng trong một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày.

Thay đổi chế độ ăn uống của mẹ: Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung beta-carotene hoặc prebiotics vào chế độ ăn uống của mẹ có thể giúp giảm bilirubin ở trẻ bị vàng da do sữa mẹ. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định hiệu quả của các biện pháp này. Vì thế mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn uống.

Ngưng cho trẻ bú mẹ: Đây là biện pháp cuối cùng và chỉ được áp dụng trong trường hợp rất ít gặp khi trẻ có mức độ vàng da rất cao và có nguy cơ ảnh hưởng đến não bộ. Ngưng cho trẻ bú mẹ có thể dẫn đến nhiều nguy cơ cho sức khỏe của trẻ, do đó chỉ nên thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra ba mẹ cũng có thể tham khảo thêm một số phương pháp điều trị dân gian như cho bé tắm với lá khế, bôi nghệ vào lòng bàn tay và bàn chân bé,… 

Tham khảo thêm: Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò: Dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả

Kết luận

Vàng da do sữa mẹ là một vấn đề phổ biến nhưng không đáng lo ngại. Ba mẹ cần trang bị kiến thức đầy đủ và chăm sóc trẻ đúng cách để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và đồng hành cùng con trong suốt quá trình phát triển. 

Hãy theo dõi Kamidi để nhận thêm nhiều thông tin bổ ích baz mẹ nhé!

Website: https://kamidi.vn/

Fanpage: Kamidi Việt Nam