Siêu âm thai là cách hiệu quả và đơn giản để phát hiện dị tật thai nhi. Bất kỳ thai nhi nào cũng có thể mang dị tật bẩm sinh ở các mức độ khác nhau nên việc phát hiện sớm là rất quan trọng để có hướng điều trị và theo dõi phù hợp. Và siêu âm là một trong những phương pháp hiệu quả và an toàn nhất để phát hiện những bất thường của thai nhi, ngay cả khi còn rất nhỏ. Vậy thời điểm nào siêu âm thai sẽ phát hiện được dị tật thai nhi? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Dị tật thai nhi là gì?
Dị tật thai nhi là bất kỳ sự bất thường nào về thể chất hoặc chức năng của thai nhi. Dị tật thai nhi có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Dị tật thai nhi có thể do gen hoặc nhiễm sắc thể bị khiếm khuyết.
- Yếu tố môi trường: Dị tật thai nhi có thể do tiếp xúc với các chất độc hại hoặc các yếu tố môi trường khác trong thời kỳ mang thai.
- Yếu tố lối sống: Dị tật thai nhi có thể do hút thuốc, uống rượu, hoặc sử dụng ma túy trong thời kỳ mang thai.
Dị tật thai nhi có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:
- Theo thời gian phát triển: Dị tật thai nhi có thể xảy ra trong bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, từ khi thụ thai đến khi sinh.
- Theo vị trí: Dị tật có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, từ đầu đến chân.
- Theo mức độ nghiêm trọng: Dị tật thai nhi có thể nhẹ hoặc nặng, ảnh hưởng đến sự phát triển và chức năng của thai nhi.
Tham khảo thêm: Mẹ có biết: Khám thai định kỳ – chỉ siêu âm là chưa đủ?
2. Siêu âm thai có thể phát hiện những dị tật thai nhi nào?
Theo thống kê, có đến khoảng 90% dị tật thai nhi không thể xác định từ những biểu hiện lâm sàng. Cho đến thời điểm hiện tại, siêu âm thai được xem là phương pháp chẩn đoán dễ thực hiện, tương đối an toàn và phát hiện dị tật chính xác từ 85 – 90%. Siêu âm thai là một phương pháp không xâm lấn, sử dụng sóng âm ở tần số cao để tạo ra hình ảnh của thai nhi và tử cung.
Siêu âm thai có thể được sử dụng để phát hiện nhiều loại dị tật thai nhi, bao gồm:
- Dị tật tim: Siêu âm thai có thể giúp phát hiện các dị tật tim, chẳng hạn như lỗ thông tim, thông liên thất, và thông liên nhĩ.
- Dị tật ống thần kinh: chẳng hạn như tật nứt đốt sống và não úng thủy.
- Dị tật nhiễm sắc thể: gồm hội chứng Down, hội chứng Edwards, và hội chứng Patau.
- Dị tật cấu trúc: Siêu âm thai có thể giúp phát hiện các dị tật cấu trúc, như sứt môi, hở hàm ếch, và dị tật chân tay.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, siêu âm thai có thể không phát hiện được các dị tật thai nhi, đặc biệt là các dị tật nhỏ hoặc nằm ở vị trí khó quan sát.
3. Ba thời điểm quan trọng siêu âm thai để phát hiện dị tật thai nhi
Để phát hiện dị tật thai nhi có 3 thời điểm vàng mà các mẹ nên tiến hành siêu âm thai, đó là: tuần 12 – 14, tuần 21 – 24, tuần 30 – 32 của thai kỳ.
3.1. Siêu âm thai tuần thứ 12 – 14
Mốc siêu âm thai đầu tiên thường được thực hiện trong khoảng 11 – 14 tuần tuổi thai. Lúc này nó có thể giúp xác định tuổi thai, số lượng thai, và vị trí thai. Siêu âm thai trong giai đoạn này cũng có thể được sử dụng để đo khoảng sáng sau gáy (nuchal translucency – NT), một dấu hiệu sàng lọc cho các dị tật nhiễm sắc thể, chẳng hạn như hội chứng Down, dị dạng tim, chi, thoát vị cơ hoành.
Mẹ lưu ý là ngoài tuần 14, việc đo này sẽ không còn chính xác nữa. Nếu khoảng sáng sau gáy tăng thì vào tuần thứ 18 rất có thể mẹ cần được chọc nước ôi để chẩn đoán bệnh Down và siêu âm hình thái xem có dị dạng hay không.
3.2. Siêu âm thai tuần thứ 21 – 24
Mốc siêu âm thai phát hiện dị tật thai nhi tiếp theo thường được thực hiện trong khoảng 18-22 tuần của thai kỳ. Thời điểm này, thai nhi cơ bản đã phát triển khá đầy đủ các cơ quan, lượng nước ối cũng nhiều lên, cho phép quan sát tốt hình thái của thai nhi. Vì thế đây là thời điểm siêu âm thai chuẩn để đánh giá toàn bộ thai nhi.
Trong giai đoạn này, siêu âm thai có thể giúp phát hiện các bất thường về hình thái của thai nhi, chẳng hạn như dị tật tim, dị tật ống thần kinh, dị tật các cơ quan, nội tạng, hở hàm ếch, sứt môi,… Ngoài ra, ở tuần thai thứ 21 – 24 cũng cho phép quan sát chi tiết hơn các ngón tay, chân với các dị tật như tật ngón tay, tật tay vẹo,…
3.3. Siêu âm thai tuần thứ 30 – 32
Lần siêu âm thai này thường được thực hiện trong khoảng 32 – 32 tuần tuổi thai. Siêu âm có thể giúp đánh giá sự phát triển của thai nhi và xác định vị trí của thai nhi trong tử cung, phát hiện một số vấn đề hinh thái xảy ra muộn như bất thường ở động mạch tim và một vùng cấu trúc não. Ngoài ra, siêu âm thai lúc này cũng giúp nhận biết tình trạng phát triển chậm trong tử cung, một nguyên nhân gây ra suy thai và ngạt sau sinh.
Tham khảo thêm: Tất tần tật các mốc thời gian khám thai quan trọng có tại đây, mẹ ơi!
Việc siêu âm thai đúng thời điểm, định kỳ sớm phát hiện các dị tật thai nhi là hết sức quan trọng, để từ đó có những biện pháp theo dõi, xử trí kịp thời. Mẹ nhất định không nên bỏ qua 3 mốc siêu âm trên nhé! Mẹ hãy thường xuyên ghé qua Kamidi thường xuyên để cập nhật những thông tin bổ ích, thú vị hơn mẹ nhé!
Website: https://kamidi.vn/
Fanpage: Kamidi Việt Nam